Chủ Nhật, 20 tháng 8, 2023

Tường thuật trực tiếp làm bài thơ thứ 3 về núi Thiên Nhẫn

 

Ngày 7/8/2020

Bắt đầu ngao du làm thơ về núi Thiên Nhẫn:

Đi từ Hưng Nguyên qua cầu Yên Xuân sang Chín Nam (9 xã bên kia sông Lam của huyện Nam Đàn), ngắm cảnh sông núi vùng ngã 3 sông Lam và sông La gặp nhau...vòng qua xã Trường Sơn (Đức Thọ- Hà Tĩnh), qua Nam Kim (Nam Đàn), vòng về bến Tam Soa nơi sông Ngàn Sâu gặp sông Ngàn Phố hợp thành sông La mà ngắm cảnh, lại vòng về bên sông La (xã Trường Sơn) ngắm núi Thiên Nhẫn bên sông La....về giữa cánh đồng rộng ngã 3 sông Lam gặp sông La ngắm núi (vùng này rộng nhiều km, mùa nước lũ dâng ngập tới chân núi, mênh mông như biển)....trở về bên sông (Hưng Nguyên) ngược đê ven sông, ngắm núi bên kia sông....rồi ngược lên Nam Đàn quê Bác Hồ sau về Vinh (vừa bắt đầu về Vinh có gặp mây lớn kéo tới che cả vùng núi Thiên Nhẫn, trời đất đang nắng chang chang hóa mát mẻ...)


nơi một thời tuổi trẻ hay ngao du ngắm cảnh, ngồi xe trâu...nay đã đường bê tông ngang dọc

những đám mây nhỏ phía thấp....những rất đẹp nhiều màu sắc theo nắng





hoa mây

mây kéo mưa phía tây mà che nắng

Bến Tam Soa nhớ những năm trước hay ghé qua ngắm cảnh, vùng núi Thiên Nhẫn một thời rất nhiều lần ngang dọc leo núi, đi thuyền ngắm cảnh....

Bến Tam Soa, nơi sông Ngàn Sâu gặp sông Ngàn Phố hợp thành sông La, dãy núi xa xa bên kia sông là núi Mông Gà trước đây cũng đã vài lần leo lên....


Núi Thiên Nhẫn đã từng vài lần leo đỉnh ngắm cảnh...


Ngắm sông núi hùng vĩ mà nảy những ý thơ:

Câu 1: Bọc đất da trời ...sắc mây

Câu 2: Con sông quả núi..,

Phải chăng cả đất, sông núi, mọi sự vận động được bao bọc bởi da trời....mà mây tỏa sắc, vẽ nên sắc đẹp, tô điểm mầu da...Cả trời đất như bao bọc thành một, một thế giới đại đồng....Con người, tạo vật....thuận chung sự vận động cùng tạo hóa....

Dưới 'da trời', trong cùng tạo hóa 'con sông', 'quả núi' trổ lớn như thế nào, sự vận động để đạt văn minh, hòa đồng, đại đồng...

Những từ ngữ mình sẽ làm để phù hợp ý câu thơ 1 và câu thơ 2...

Câu 3 và câu 4 nên chăng diễn tả sông và núi sao cho thể hiện được sự vận động và tư duy....thể hiện được sức mạnh thuận vận động, tư duy tiến bộ, cùng tấm lòng....


Ngày 8/8/2020

Làm tiếp câu thơ thứ 3 và 4


Câu thơ thứ 3:

Dãy núi Thiên Nhẫn rất nhiều đỉnh nối nhau, trông xa như đàn ngựa phi, dân gian hay gọi Rú Vạn, ý là vạn đỉnh, rất nhiều đỉnh....Những ý thơ tiếp của câu thơ thứ 3 là 'Lô nhô gối đỉnh...'

Dòng sông Lam và sông La chảy uốn lượn vào chân núi Thiên Nhẫn nhiều lớp đỉnh gối nhau, vậy ta có ý thơ câu 4 là 'Thấp thoáng khơi dòng...'


Vậy ta có những ý 4 câu thơ đầu:

Bọc đất da trời ...(tỏa) sắc mây

Con sông quả núi trổ...

Lô nhô gối đỉnh...'

'Thấp thoáng khơi dòng...'


Núi Thiên Nhẫn rất nhiều đỉnh gối nhau, theo nhiều lớp, gió thường luồn qua khe giữa các đỉnh....mây cũng thường kéo về phủ các đỉnh, mưa trên núi Thiên Nhẫn vì thế nhiều lúc kéo chạy theo một số đỉnh sang các đỉnh khác, xen lẫn trong sắc nắng, nắng xuyên mây nhiều sắc tía...

Ta có ý tiếp theo của câu thơ thứ 3 là 'Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy'.

Mưa thì thường đối ý thơ với nắng, dòng sông Lam, sông La thì uốn lượn theo chân núi mà thấp thoáng dưới nắng bạc...Vậy đã nảy ra ý thơ rất hay của câu thơ tiếp thứ 4 '...nắng bạc bay', và câu 4 là 'Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay'.

Nắng chiếu xuống dòng sông lấp lánh ánh bạc, như soi gương. Vì sông uốn lượn nên thành như 'những vùng ánh bạc', những 'khúc sông ánh bạc' thấp thoảng, lấp lánh ẩn hiện....Ta thấy sông Lam sông La thoáng ẩn thoáng hiện, biến hóa những khúc 'lấp lánh ánh bạc' như bay, như lượn....

Vậy câu thơ thứ 4 và thứ 5 là:

câu 3: 'Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy'

câu 4: 'Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay'


Trong 'da trời' có được sự đặc sắc, thú vị, rực rỡ....của 'mưa thì cong chạy', 'nắng bạc thì bay'....Sự đại đồng, tạo vật đã xứng đáng đạt cùng phát triển văn minh.

Vậy 4 câu thơ mở đầu tả cảnh núi Thiên Nhẫn đã làm là:

Thiên Nhẫn

Bọc đất da trời tỏa sắc mây

Con sông quả núi trổ...

Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy'

Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay'


Một số từ sẽ bổ sung cho hoàn thiện câu thơ.

Tối ngày 8/8/2020 làm hoàn thiện câu thơ thứ 2 là 'Con sông quả núi trổ hình xoay' ....

Sông núi tạo dáng hình, trổ dòng...

Vây 4 câu thơ đã làm là

Thiên Nhẫn

Bọc đất da trời tỏa sắc mây

Con sông quả núi trổ hình xoay...

Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy'

Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay'

(dự định ngày 9/8/2020 sẽ ngao du vùng núi Đụn dãy Thiên Nhẫn để làm thơ)

Ngày 9/8/2020.

Ngao du vùng núi Đụn (Nam Đàn) là phía đầu dãy Thiên Nhẫn, rồi đi theo dãy Thiên Nhẫn về Nam Trung, Khánh Sơn...về Nam Cường....Dãy Thiên Nhẫn về phía Khánh Sơn, về phía nam với nhiều cảnh đẹp (sẽ úp ảnh sau).

Khi ở vùng núi Đụn, mình tìm về quán cũ bà cụ bán bánh tày nước chè, nhưng đường xưa nay tấp nập mà chẳng thấy quán nhỏ nữa...Nhở thuở cách đây mười mấy năm hay ngao du gặp bà cụ bán bánh tày, nước chè xanh....Bà cụ nhưng rất sành điệu, làm bánh giúp mình, lấy sợi lạt cắt những lát mỏng, ăn rất ngon....Thương quãng thời gian bận việc mà người xưa không thấy nữa...

Đã có những ý cho câu thơ 5 và 6, nên chăng trình bày cái hướng đúng và cách sức hợp.

'hoa đẹp, nhảy múa, hót hay'....có thể là những ý thơ cần diễn tả nhưng chưa tỏ được từ ngữ...

Ngày 10/8/2020

Làm câu thơ thứ 5:

Thích từ ngữ 'sao lấp lánh', nhưng quá khó gắn ý thơ...Nghĩ được thêm 'gác bóng' của từ ngữ hay diễn đạt 'mặt trời gác núi'.....ta có ý thơ câu 5 'Gác bóng....sao lấp lánh'.

Nghĩ nhiều để hoàn thiện câu thơ, cuối cùng hoàn chỉnh câu thơ là; 'Gác bóng mờ trôi sao lấp lánh'.

Khi hết chiều, mặt trời đã xuống núi thì lờ mờ trên đỉnh núi Thiên Nhẫn giữa các đỉnh là các ngôi sao lấp lánh bầu trời...Dãy Thiên Nhẫn chạy dài rất nhiều đỉnh lô nhô, gối nhau mà giữa chúng là các ngôi sao đang chiếu lấp lánh nên như đang nhẹ chuyển dịch, đang trôi dần theo màn đêm, qua các đỉnh...Nhiều đỉnh kề nhau vươn cao nên rất nhiều sao sáng giữa chúng rất dễ trông nhẹ trôi theo dịch dần màn đêm....Ta thấy dãy Thiên Nhẫn cũng như dòng sông nhẹ trôi các ngôi sao.....

Câu thơ thứ 6 nên chăng: '.........cội vơi đầy'

Vậy ta có 6 câu thơ là

Thiên Nhẫn

Bọc đất da trời tỏa sắc mây

Con sông quả núi trổ hình xoay

Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy

Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay

Gác bóng mờ trôi sao lấp lánh

'.........cội vơi đầy'

(Chiều ngày 11/8/2020 dự định ngao du qua cầu Yên Xuân, về lại Nam Cường, vùng chín nam ...Nam Trung, Nam Hoành...vùng ngã 3 sông sông Lam sông La...với cảnh sắc sông núi đẹp làm thơ ).

Chiều ngày 11/8/2020

Ngao du qua Nam Cường (Nam Đàn) về vùng ngã 3 sông, ngắm cảnh dãy Thiên Nhẫn, xem và nghe sáo diều ở Đức Châu (Đức Thọ)..về Nam Kim qua Nam Phúc (Nam Đàn)....

Ngồi hơn 2 tiếng đồng hồ dưới cây đa bên đường giữa cánh đồng Nam Cường mà ngắm dãy Thiên Nhẫngió Lào thổi phần phật.....Nghĩ mãi chỉ được những từ 'dăng, dong, trông, chìa, coi, trông, xa, ô...của 2 từ đầu câu thơ thứ 6....còn những từ sau của câu 6 đã dễ làm là '....sánh điệu cội vơi đầy'.

Câu thơ thứ 6 có thể làm là: 'Dong...(dăng....)....(trông, coi, xa...) ...sánh điệu cội vơi đầy'.

Mời các bạn chờ xem hoàn thiện câu thơ thứ 6 và làm tiếp câu thơ 7 và 8 những ngày tiếp theo...

Ngày 12/8/2020, suốt 2 ngày 11/8 và 12/8 nghĩ từ, nghĩ nhiều...để ra 2 từ đầu câu của câu thơ thứ 6, cuối cùng tối 12/8 đã tìm được 2 từ, 2 từ rất hay, đặc sắc, thú vị...xứng đáng công nghĩ...mình sẽ trình bày sau, mời các bạn chờ xem.

22h ngày 12/8 trình bày câu thơ thứ 6:

‘Quanh reo sánh điệu cội vơi đầy’

Sông Lam sông La chảy vòng quanh, uốn lượn qua các chân núi, đỉnh núi và dòng lúc dồn nước, lúc bung ra, lúc róc rách các khe suối, lúc nước nguồn dồn dập về...mà nước chảy như reo ca ở các khúc quanh...Sông núi xung quanh ‘reo ca vang’ là vậy, xen lẫn vang vọng tiếng chim muông...

Sông uốn lượn, núi lô nhô các đỉnh chạy dài...phong cảnh ‘sánh điệu’ với nhau, sự vật hiện tượng vận động như chào mời, ca vang điệu nhảy, chìa nhau điệu múa, tâm hồn phơi phới vươn lên, hoà nhịp...

Dãy Thiên Nhẫn nhiều đỉnh lô nhô trông xa như đàn ngựa lớn đang phi nước kiệu tung mây, rẽ nước...Sông reo, dồn dập như võ ngựa, như hý nhau....sánh điệu múa chân, ngẩng đầu, với mây trời cuộn bay...

(Từ những từ như ‘dong, dăng, ô, soi, trông, coi, xa, gương, chìa...’, với cảnh ngắm...mà nghĩ ra được 2 từ ‘quanh reo’.)

Vậy 6 câu thơ đã làm là:

Thiên Nhẫn

Bọc đất da trời tỏa sắc mây

Con sông quả núi trổ hình xoay

Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy

Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay

Gác bóng mờ trôi sao lấp lánh

Quanh reo sánh điệu cội vơi đầy'

(Chiều ngày 13/8/2020 dự định ngao du qua cầu Yên Xuân, về lại Nam Cường, vùng chín nam ...Nam Kim, Nam Phúc...vùng ngã 3 sông sông Lam sông La...với cảnh sắc sông núi đẹp làm tiếp 2 câu thơ cuối 7 và 8.

Chiều ngày 13/8/2020 ngao du về vùng ngã 3 sông Lam sông La ngắm dãy Thiên Nhẫn, những ý tưởng muốn trình bày, tập hp văn minh, thông tuệ, thông suốt, tư nhiên, vươn đạt...với những ý từ như c lá, căng diều, no gió, tâm hồn...Sẽ làm tiếp các từ ngữ để trình bày...

Ngày 14/8/2020 Câu thơ thứ 7 có thể làm là ‘Cung diều cỏ lá đo chân gió’ ? câu thơ thứ 8 sẽ làm rõ hơn được chăng của các ý diễn đạt: thông tuệ, đại đồng, xứng đáng, quy mô...Sẽ làm tiếp và hoàn thiện câu thơ 7 và 8, từ ngữ cần để diễn đạt thơ hợp cảnh và truyền đạt...

Ngày 15/8/2020 ngao du về vùng Nam Cưng, sang Trường Sơn...ngắm vùng ngã 3 sông....Những ý của câu thơ thứ 8 đã có số từ phù hợp câu 7, đang tìm cách diễn đạt tổng thể...

Ngày 16/8/2020 Câu thơ cuối đã làm các từ là: 'Tạo bến cầu vồng...cày'. Cầu vồng thường gắn với thời tiết đẹp, thuận mức nước...diều sáo như treo nơi ngả hướng cầu vồng, như đón mừng, nơi qua lại... 'Tạo bến' như tạo nơi thuận lợi, đón chờ, nhộn nhịp qua...Còn lại rất khó của 2 từ cuối (2 từ 'quanh reo' của câu thứ 6 mình nghĩ mãi 2 ngày mới ra, 2 từ này có lẽ còn khó hơn).

Vậy 8 câu thơ đã làm là:

Thiên Nhẫn

Bọc đất da trời tỏa sắc mây

Con sông quả núi trổ hình xoay

Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy

Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay

Gác bóng mờ trôi sao lấp lánh

Quanh reo sánh điệu cội vơi đầy

Cung diều cỏ lá đo chân gió

'Tạo bến cầu vồng...cày'

Ngày 17/8/2020 mình chưa làm được 2 từ của câu thơ cuối. Chỉ 2 từ nhưng đòi hỏi quá nhiều sự diễn tả nên quá khó, muốn trình bày quá nhiều ý nên càng khó làm...ý thì nhiều nhưng từ chỉ là 2. Mời các bạn chờ xem hoàn thiện bài thơ những ngày tiếp theo.

Ngày 18/8/2020 trước đó ngao du vùng ngã 3 sông Lam sông La, bất chợt gặp mây kéo dài ra từ xa tít dãy Trường Sơn kéo về (xem ảnh), từ đó nảy sinh ý của một từ câu cuối thứ 8 là 'luống'. Mây như các luống cày nối chạy tít chân trời....Vậy câu thơ thứ 8 có thể là: Tạo bến cầu vồng ...luống cày', chỉ còn thiếu 1 từ.

Ngày 19/8/2020 ngao du về vùng ngã 3 sông Lam sông La ngắm cảnh làm thơ,.. câu thơ thứ 8 'Tạo bến cầu vồng...luống cày' chỉ còn thiếu 1 từ.

'Cầu vồng' với màu sắc đẹp, dải màu sắc...'luống cày' khi trồng lên các loài cây cũng thường tạo các dải màu theo các hàng cây, các loại hoa mầu, với cách trổ bông, thời vụ khác nhau...những rặng núi xanh thấm một màu...mà chúng ta thấy ruộng vườn nối dài với đồi núi xa tít tới tận chân trời với các dải màu...Lúa vàng, xen lẫn thửa ruộng còn xanh, đồng ngô, đồng khoai, con sông lớn nhỏ ánh nắng láp lánh, những đàn cò, đàn trâu bò...rừng xanh...mà ta thấy trên trời có sắc màu 'cầu vồng' thì dưới ruộng vườn cũng trải dài xa tít là các mầu đất, nhiều vụ mùa cây cối, sông nước, bầy đàn...cũng nối mầu, trải dài sắc mầu trên đất. 'Cầu vồng' xuất hiện trên trời thì dưới đất, nơi đồng ruộng con người và thiên nhiên cũng tạo dải mầu sắc cuộc sống muôn mầu...Vậy ta tìm ra từ của câu thơ có thể là 'trải' 'tựa' 'dõi' 'dáng'...nhưng từ 'dõi' là hay nhất, bởi 'dõi' hợp 'xa tít tới tận chân trời (ruộng đồng kéo dài), 'dõi' như 'cầu vồng' tạo thời tiết đẹp mà cây cối cũng đua nhau tươi tốt, mầu sắc tươi tốt...'dõi' cũng thể hiện người trồng hướng mong thuận theo thiên nhiên muôn màu, theo 7 sắc cầu vồng...'dõi' thể hiện nối nhau kéo dài các dáng cây xa tới tận chân trời, tới 'cầu vồng' bắc cầu giữa đất trời...'dõi' thường thể hiện theo tiến bộ, văn minh...'dõi' thể hiện chăm nom...'dõi' thể hiện trông chờ nơi..

bài thơ

Thiên Nhẫn

Bọc đất da trời tỏa sắc mây

Con sông quả núi trổ hình xoay

Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy

Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay

Gác bóng mờ trôi sao lấp lánh

Quanh reo sánh điệu cội vơi đầy

Cung diều cỏ lá đo chân gió

Tạo bến cầu vồng dõi luống cày



Thiên Nhẫn

Bọc đất da trời tỏa sắc mây

Con sông quả núi trổ xưa nay (hình xoay)

Lô nhô gối đỉnh mưa cong chạy

Thấp thoáng khơi dòng nắng bạc bay

Gác bóng mờ trôi sao lấp lánh

Quanh reo sánh điệu cội vơi đầy

Cung diều lá cỏ (cỏ lá) đo chân gió

Tạo bến cầu vồng dõi luống cày

(Lê Thanh Đức; 8/2020)


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét