Văn chương Non nước Lam Hồng

hoàng hôn non nước Lam Hồng

Ngao du ngắm cảnh non nước Lam Hồng, mình làm thơ:                      Hoàng Hôn                non nước Lam Hồng    Quả núi hoa mây trĩu cuối trời    Con sông uốn khúc vắt ngang đời    Bờ tre sóng lúa trôi nghiêng nắng *    Lũ trẻ tung diều cưỡi gió chơi **    Góc chốn cầu vồng chim xế tổ     Gương trần bến nước cá trông nơi    Vuông tròn bóng dáng lần tô mặt ***    Vén cỡ vần mưa cuốn lấy thời       Bình chú: (*) những làng quê thấp thoáng trôi dài về phía chân trời; (**) đỡ, đó đây...; 'vuông tròn': vạn vật, góc cạnh thể hiện khoa học kỹ thuật... với mặt trời xế dần phía trập trùng núi, điểm tô sắc tía (Lê Thanh Đức - 2014)

ban mai núi Hồng sông Lam

Ngao du ngắm cảnh non nước Lam Hồng làm thơ:                    Ban mai Lam Hồng Mây sà trắng xóa bến trần gian Núi kéo xanh rì dãy dấu chân Cuộn đỉnh ông trời chèo sắc tía Giăng đồng mặt đất trổ đường vân * Chim đàn nối cánh vung lông bạc ** Cá nước xua vây vỗ sóng tan Tạo hóa muôn mầu nằm tựa cõi Ru nguồn uốn lượn sáo diều ngân Bình chú: (*) đồng lúa, ngô, cây...theo luồng gió nghiêng ngọn tạo đường vân; (**) chim bay theo hàng với ánh lông kéo dài giữa trời... Ban mai ngắm cảnh non nước Lam Hồng, trông lên núi Hồng Lĩnh mây sà, mặt trời lên sắc tía...theo triền đê về nguồn với tiếng sáo diều Ngàn Phố... Lê Thanh Đức - mùa thu 2012      Ngao du ngắm cảnh non nước Lam Hồng mình làm thơ:    Ban mai non nước Lam Hồng Sóng biển ôm bờ lẫn đường mây * Vầng trăng lộn ngả ghế ngàn cây Quay vòng đỏ mặt trời ra dáng Tỏa lối khua chân đất gọi bầy Dũa núi lung linh hun khí phách Ươm sông óng ánh trải lòng ngay Chim bừng vẫy cánh vươn treo sắc ** Lượn gió đong đưa vẽ nên ngày    Bình chú: * mờ sương sóng biển lẫn mây sà; ** cánh chim lấp lánh ánh mặt trời  (Lê Thanh Đức - 2014)

Mặt trời

Mặt trời

Ngao du ngắm cảnh non nước sông Lam, làm thơ: Mặt trời Nổi mặt năng đưa ngả dõi đàng Neo mây dựa bến gác hào quang Bao sân thế cuộc cầm thời khắc (1) Ghé ngụ đầu ai bậc tỏ dang (2) Sắc tía dong tầm bừng diễn vật (3) Gương loà đứng đỉnh trải khua vang (4) Chân trời gối đặt đời co duỗi Cỡ nhóm bầu theo chốn đổi mang (5) Bình chú: '1-2' Xã hội phát triển khi luôn tiến bộ phát cách hình thành những cái chung và cá nhân được tự do phát triển nhờ trong nhữg liên hệ đó ...( 'mọi cá nhân thể hiện hết mình' do được tương trợ hình thành đúng 'luật chơi' để phát triển lên là cùng chung xã hội phát triển chứ không phải cá nhân đứng trên sự 'hình thành nhóm' để tự do chi phối, tranh dành...). Bài thơ làm xong tháng 7/2009. '3' ngắm khi mặt trời không đứng bóng... '4' mặt trời lên dưới trải tự do cuộc sống... '5' nhân loài phát triển khi có bản sắc, phong phú nhiều cách...( văn hoá, nhiều hàng hoá - hãng đúng, lối chơi từng đội bóng đá...) mà sắp xếp tồn tại, động lực cùng phát triển. Ngao du ngắm cảnh non nước Lam Hồng mình có làm tiếp bài thơ 'Mặt trời': Mặt trời Sông cơi rạng mặt sóng đong vời * Ghế (ghé) núi bồng mây xế cọ chơi Ngả đất cày soi vung cấy bóng Gầm trời ngoắc võng quẩy lần nơi ** Dương vây tỏa khóa buồm nương tuổi Nắm vận bưng phơi lưới kén thời Mũi đỏ lần coi sờ tạo hóa *** Bên trần lặn ngủ mọc buông tươi **** Bình chú: '*' mặt trời in sóng nước; '**' mặt trời sáng lên chiều xuống như võng quẩy hai bên; '***' mặt trời như mũi đỏ giữa vũ trụ bao la; '****' mặt trời như lặn ngủ một bên trần gian. Bài thơ làm xong tháng 12/2011 - Lê Thanh Đức

Đảo Song Ngư

Ngao du ngắm cảnh làm thơ               Song Ngư Mênh mông góc bể khép trông xuây  Chỉ lối thâu dòng gánh dốc đầy Sóng giục xa khơi trời mới ló  Vào thềm gõ cửa nhận quanh vây Kề so lúc dậy vươn đầu dẫn Lấp lánh vàng sao kiệu xế mây Dấu ấn bình sinh bao thú tỏ Từng qua gắn với những phương xây (Lê Thanh Đức làm 2003) Bình chú: đảo Song Ngư ( nơi Cửa Hội ) sóng vỗ; có sóng vào gặp cửa sông Lam dịu quanh thành vòng; lúc biển dậy Song Ngư như 2 dẫn đầu ngọn sóng; có lúc nắng vàng Song Ngư như kiệu đang xế mây. Qua đó trình bày năm châu bốn bể một nhà (xe bài riêng)           Song Ngư Tựa cửa đất trời mở lối ra Xoay vần tạo dựng để thời xa Bể trần ra sánh đưa từng lớp Khơi dậy gầm vang vùng vẫy ưa Trời phú say mê dâng thả sức Rạng ngày sáng tạo vào bao la Non sông hùng vĩ rộng chờ tưới Làm chủ tới đâu thi thố chưa Bình chú: đảo Song Ngư nơi Cửa Hội ( cửa sông Lam), nơi nước đất trời chảy mở lối ra có từ thời xa; buổi sáng mặt trời vào bao la; Song Ngư nơi cửa sông như chờ nước tưới (Lê Thanh Đức thơ làm 31-12-2000). Qua đó trình bày người phát triển cực giỏi (8 yếu tố làm nên): 1- Mở đường 2- Tạo dựng 3 Tập hợp 4- Phong trào 5- Trội ( say mê trội lĩnh vực) 6- Sáng tạo 7- Rộng ( mở được nhiều trội) 8- Làm chủ Xem bài riêng.

Sông Lam

Ngao du ngắm cảnh non nước Lam Hồng làm thơ: Sông Lam Đất hứng dàn thâu lái gió trời Lưng so vượt đỉnh ngộ mây nơi Lần phơi trải sự dòng đong thế * Ngả tạc dâng đo lớp cuộn vơi ** Núi nhấc vòng trần đeo sánh cỡ *** Sông rèn duỗi cội thả tầm khơi **** Dương thời khắp chốn vần nên bậc Kết cuộc neo guồng đặt với đời *****         Bình chú:' * phơi sương nắng...tinh tú sự đời'; ' ** sông Lam ngả rộng thanh bình, sông ngả chỗ với núi dâng cuộn...'; ' *** núi xa xa vẽ đường chân trời nhiều dáng: cuộc đời những sâu đậm thú vị và có hướng...; ' **** đạt hay qua những, thả 'có' được tự nhiên...mà khơi gợi phát triển': '***** phần tạo nên với guồng ( Liên hợp Quốc, phương thức sản xuất, những giải thi Quốc tế giao lưu qua những đài tổ chức...)' Ngao du ngắm cảnh sông Lam, làm thơ:                       Sông Lam Trời dong lớn nhỏ lối soi đời Dịch núi xa gần gác thả phơi Lấy gió đong mưa dang vượt cõi Ôm dòng tỏa nắng sánh vào nơi Đo chân trải đặt cân nghiêng tỏ (1) Gánh nước chèo mang cửa dựa thời (2) Dãy đỉnh nghênh bờ dương nổi chặng (3) Dồn cong duỗi đậu nẩy đầy vơi                                                                                                                           (Lê Thanh Đức - làm mùa thu 2009) Bình chú: (1) nước sông nghiêng trôi như đo các chân núi, chân những cuộc đời..Mọi người tìm được cách 'tỏ' mới phát triển rực rỡ (phấn đấu học giỏi mà những vinh quang và lối sống lao động gắn..). Làm chủ được 'đường tôn' 'cách tỏ' với xã hội mà không bị hạn chế thể chế xã hội kìm hãm (giáo sư gắn được với khám phá sáng tạo mà không bị chỉ gắn danh lợi). (2) xã hội loài người cứ cách hình thành cho tiến bộ mức các 'nhóm' liên quan với nhau là phát triển tốt. Mọi người dân trên thế giới đều phấn đấu chung hòa đồng, văn minh vậy (những vùng, các nước... là bởi liên quan gắn bản sắc, sự kế thừa, sự ổn định...EU mức riêng các nước và mức cộng đồng, trường đại học tầm quốc tế, FIFA...). (3) Những dãy núi Mồng gà (Ngàn Sâu, Ngàn Phố..), Thiên Nhẫn, Đại Huệ, Lam Thành, Hồng Lĩnh...với sông uốn lượn. núi Hồng Lĩnh Ngao du ngắm cảnh làm thơ Hồng Lĩnh (tiến bộ) Phát tích quy mô lấy kế thừa Hình thành cách biệt chốn nâng vừa Non quây khí tụ đeo muôn sắc Nhật nguyệt vươn ra vén thảy chừa Biển ngả vào chân tung sóng vỗ Bên nguồn thúc đẩy trải đong đưa Theo phen hiện tại lần xoay chuyển Tiếp nối sinh thành lập chỗ ưa Bình chú: Thuở hình thành như trời cao đất thấp núi Hồng Lĩnh nâng vừa; núi Hồng Lĩnh có phía biển vào chân núi, có phía sông Lam chảy lượn vào. Qua đó trình bày 32 'điểm về 'Tiến bộ' (mời xem bài viết 'Tiến bộ') Hồng Lĩnh 2 ( chỗ) Xe non gió kéo đón tầng mây Nổi trận vần đưa mở giáng quây Sóng cả vươn đòi trao nối quyện (1) Sinh dòng lĩnh hội đọ ngôi đầy (2) Đường trời gác biển lăn soi vẽ (3) Tấu khúc thăng thời ngóng tựa cây (4) Trải sánh nâng đời đan chốn ngự Muôn mầu lối dự hưởng vui vầy Bình chú: Thuở hình thành như trời cao đất thấp núi Hồng Lĩnh nâng vừa; núi Hồng Lĩnh có phía biển vào chân núi, có phía sông Lam chảy lượn vào. Bài Hồng Lĩnh2 trình bày 'chỗ': trình độ xã hội phát triển và cá nhân làm chủ tương lai- thành đạt.

núi Đại Huệ

Đại Huệ (đức) Cứ tựa đường lên với được trời Thăng thần thí điểm lối so mời Nên đương thể hiện ra làm chủ Thế sự non cao dựng cách chơi Hội đủ nhân sinh thông vũ trụ Ôm lo cuộc luyện dẫn cho đời Ngay soi tiếp nhận nền khai sáng Phép lễ uy linh cảm thức thời Bình chú: Núi Đại Huệ (ở Nam Đàn- Hưng Nguyên...) trông xa như đường lên trời. Qua đó trình bày  'đức' có ở mỗi con người chúng ta là: (trình bày qua 32 điểm - xem bài riêng) Đại Huệ 2 Giang sơn nhấc lấy dấu chân trời Lối trải nơi đo gắn tạc đời Tựa ngả ghềnh mây bày thế dự Lần vô thấu dạng khắc khuôn dời Hồng trần phủ cuộc năng ngôi vá * Áng rọi bài xưng gác kế thời Bốn bể nghiêng buồm chong tuế nguyệt Tầm cơ khoả dịp hứng nào vơi (*Liên hợp quốc với những công cuộc thúc đẩy khoa học phát triển, xoá đói giảm nghèo, gìn giữ hoà bình...sự phát triển của tự nhiên..) Bài Đại Huệ 2 trình bày 'đắc đạo' phức tạp-dài gửi sau. núi Thiên Nhẫn Ngao du ngắm cảnh non nước lam Hồng  làm thơ Thiên Nhẫn Bao dòng tạo hoá chứa quần cơ Gác tía đầu non xứng mở cờ Xuất thế chân mây đua cuốn đích Bày cân quả đỉnh đạo nâng sờ Dong thời nổi gió ô hun đúc Đội tháp đeo viền dũa thấu mờ Đất chuyển giao hoà hô hoán vũ Đưa đàn ứa lệ dậy con thơ Bình chú: dãy núi Thiên Nhẫn ( ở Nam Đàn) 1000 đỉnh có sông Lam chảy bao quanh, trông như đàn ngựa ruổi nhau (trẻ con thấy con nghé đi lạc, thấy bà già gánh..mà ứa lệ là được trời cho lòng nhân ái). Trình bày 'xã hội cường thịnh (xem bài riêng) Thiên Nhẫn Ghé đỉnh phơi mây nhuộm áo trời Sơ khai nối kiếp dõi trao thời Bồng lai rốn bể dò sóng núi Tạo hóa nghiêng dòng ghép mảnh đời Vật đổi sao dời vần nhấc nổi * Nơi cầm trụ đặt chọn mang dài ** Trần gian vạn cái bày làm khắp *** Khát vọng vuông tròn chứa sức đi **** Bình chú: Dãy núi Thiên Nhẫn ở Nam Đàn hàng trằm đỉnh trông xa như đàn ngựa đang ruổi nhau và có dòng sông Lam uốn lượn qua. '*** và ****' trần gian vuông tròn nhiều núi...và thể hiện sức sống vươn lên. '* và **' nơi sống với những điều kiện địa lý và sức người trí tuệ lao động khám phá mà trình độ tổ chức nhóm sắp xếp thúc đẩy văn minh nhân loài (mức gắn xu hướng tư liệu sản xuất và sự phấn đấu vươn lên mà có những vùng tiến bộ - 'lưu vực' nền văn minh từ xưa thường gần các con sông thuận lợi mức hội tụ...). Những 'lưu vực' với chứa đủ trong đó con người cùng sự lao động trí tuệ, cùng sự khám phá vượt các trì trệ thì rực rỡ...từ thời nguyên thủy cho tới nay. Loài người trình độ tổ chức nhóm và cách phấn đấu lao động trí tuệ với động lực khám phá sáng tạo thì mới nhanh đạt xã hội văn minh. Nơi nào mà con người đạt lao động với trí tuệ có động lực khám phá sáng tạo mạnh thì hình thành xã hội tốt. Những gì do hoàn cảnh tác động, tố chất con người ..mà lơi lỏng cách lao động, cách trí tuệ, cách khám phá sáng tạo thì bị cản trở phát triển dễ xẩy ra xung đột (kinh tế tổ chức sản xuất kém mà tụt hậu vị thế với nước khác, khám phá sáng tạo động lực vươn lên kém mà cách tổ chức xã hội có những kém trì trệ...). Nhân loài cách khám phá sáng tạo và phẩm chất lao động trí tuệ với cách quyền lợi mà cách phát triển chưa văn minh...dẫn tới thể chế các nước mâu thuẫn nhau...dẫn tới vì quan điểm phát triển chưa đúng chung hướng văn minh bị cạnh tranh giữ quyền lợi mà phát triển vũ khí... Mọi nước người dân đều đạt cách lao động, cách trí tuệ, cách khám phá sáng tạo..thì mới đạt hòa bình văn minh cho nhân loài, thì mới giữ đúng quyền lợi. Từ đó không còn bị chạy đua vũ trang (không bị tăng ngân sách quốc phòng, không bị phổ biến vũ khí hạt nhân...), không gây bất ổn các nước với nhau, không bị cách tổ chức thể chế từng nước dành quyền lợi riêng cho phần nhóm dân mình mà chia rẽ hòa bình nhân dân các nước. Con người mọi nơi đều là hòa hiếu phát triển tốt được cùng nhau Liên hợp quốc phấn đấu cho mọi người dân trên Thế giới đều đạt vậy. (Lê thanh Đức - chương trình UNDP) núi Thành sông Lam Thiên tử Lam thành Trần thế bày ra sinh đỡ trời Mở hồn thi thắng dưỡng trao thời * Biết đòi bao đỉnh quanh xoay giữ ** Uẩn khúc đứng dòng chỉnh trổ đời Thời cuộc có bao so đọ này Hiến dâng tạo hoá tạc đầy vơi Trên non mọi sự rộng tầm mắt Cuốn hút lối soi đòi vượt nơi Bình chú: núi Thành đứng bên dòng sông Lam chảy vòng qua; bao 'đỉnh' quanh là núi Hồng Lĩnh- Đại Huệ- Thiên Nhẫn...* 'mở hồn' tâm hồn được nuôi dưỡng giữa thiên nhiên hùng vĩ; 'mở từng thi thắng dưỡng trao thời'; ** Xã hội tiến bộ phải biết những 'đòi hỏi' vươn lên đỉnh cao của khoa học, kiến thức, sự vận động... M­ưa Lam Thành (tương lai) Tung mây núi đẩy mắt trời coi Chỉ sắc đưa nơi trận gió đòi Sấm dội đầu tròn nghinh thế cuộn Mưa vần cuốn phủ chớp thâu soi Đôi bên dãy đỉnh ra uy chắn Vượt cõi cầu vồng xứng mở noi Lấy cuộc làm dòng xuôi mỗi nẻo Điều nên xuất xứ giữ trao nòi Bình chú: về chiều, phía tây nơi dãy Thiên Nhẫn ( ở Nam Đàn) 100 đỉnh mây bay như đẩy các đỉnh núi đón mặt trời. Sắc nắng chiếu về trên núi Thành dòng Lam ( ở Hưng Nguyên). Núi Thành có đỉnh đầu tròn ngóng hướng đông và nhóm đỉnh cuộn sau. Mưa thường bắt đầu đỉnh đầu tròn. Đôi bên là dãy núi Hồng Lĩnh và Đại Huệ uy nghi. Mưa Lam Thành trình bày 'Tương Lai' (xem bài riêng)